Pa hopi adulto e experencianan amargo y tin ora hasta doloroso ta contribui na e formacion di nan caracter, personalidad y e manera con nan ta anda cu otro persona. Lamentablemente algun di e experencianan menos placentero ta resulta den trauma, cu por tin efecto a lo largo y den e añanan despues cu esaki a tuma lugar. Por ehempel: un infancia dificil caminda tabata tin divorcio, a mira of tabata victima di violencia domestico na cas, perdida di un mayor of familiar cerca, abuso sexual, emocional of fisico, y tambe negligencia.

E impacto di trauma infantil riba e persona adulto ta varia pa cada persona y si esaki no ta ricibi e atencion y ayudo necesario, e consecuencianan ta inclui problema; mental, emocional, dificultad cu pareha den relacion y adiccion y entre otro loke ta conoci como ‘post-traumatic stress disorder’.

Trauma y Post-Traumatic Stress Disorder

E eventonan traumatico manera; un accident, perdida of abuso, cu a sosode y cu un persona a experencia na un cierto punto den nan bida, por provoca e reaccionnan emocional of fisico, specialmente si e eventonan similar sosode atrobe despues di tempo. Post-Traumatic Stress Disorder mihor yama PTSD ta conoci cerca e militarnan, cu a experencia un guera, caminda yen di persona a fayece y e daño cu a haci debi na consecuencia di esaki. E persona cu a pasa den un evento traumatico ta keda haya flashback, memoria visual, ‘nightmares’ y ansiedad, como cu nan no por caba di procesa e experiencia aki. PTSD ta afecta un persona completamente di e forma cu e ta bira dificil pa confia, habri y tin relacion saludabel. Un otro ehempel ta un persona cu tabata victima di abuso sexual of emocional, cu ta pasa den dificultad segun tempo, pa por ta intimo cu un persona of su propio pareha, como cu ainda e memoria di e abuso ta fresco, hasta si esaki a pasa hopi aña atras.

Efecto Riba Relacion di Pareha

Tin ora den un relacion por pasa cu un pareha ta sinti cu su partner no por mustra afeccion of ta cariñoso den e sentido, cu e ta tene un muraya entre ambos como un mecanismo pa proteha su mes. Consecuencia di esaki ta, cu por crea e problemanan den e relacion, specialmente si e comunicacion no ta optimal. Otro forma con trauma ta manifesta su mes den relacion di pareha ta, cu persona cu a pasa door di esaki:

• tin inhabilidad of dificultad pa ta intimo
• ta aleha frecuentemente
• no por contene of tin dificultad pa contene emocion
• expresion di hopi rabia sin un motibo
• fisicamente of emocionalmente abusivo
• “overprotective”
• ta hopi dependiente di e pareha den e forma cu e ta haya ansiedad, ora e no ta haya siguransa di algo of tin miedo, ora e pareha sali bay un caminda of keda un cantidad di ora sin contesta

Un persona cu tabata neglisha of no tabata haya e cuido y trato manera debe ser como mucha, por crece sea ta mucho dependiente di su pareha, cu e ta yega na un extremo di bira “over-attached” of den algun caso, e no por expresa amor of e sentimentonan di amor cu su pareha, paso nunca el a conoce esaki. Trauma por crea no solamente un presion riba e personanan rond di e victima, pero tambe ta un factor, cu ta responsabel pa hopi caso di violencia domestico y abuso den cualkier forma. P’esey ta importante pa refleha riba situacion cu kisas tabata traumatico na un cierto punto of cu tabata tin un impacto fuerte y papia abiertamente di esaki cu un profesional of persona di confiansa. A pesar cu esaki ta e eventonan cu a pasa hopi tempo pasa, e marca cu esaki ta laga atras, por ta pa bida largo.

E Factor Cardinal pa Surpasa Trauma

Fortunadamente tin un factor cu tur hende ta posee, cu ta e punto cardinal pa yuda surpasa evento y e experencianan traumatico. E teoria di resilencia “resiliency” ta basa riba e habilidad, cu tur persona tin pa “bounce-back” di situacion cu ta crea stress. E formanan pa reconstrui resilencia ta inclui relacion y conexion fuerte cu famia y amistad. Tambe formando parti di club of organisacion, caminda bo ta sinti bo sigur y apoyo ta aporta na resilencia. E sosten y positivismo di esunnan cu bo ta rondona bo mes, tin un efecto grandi riba con bo ta procesa e circumstancianan di bida. Sea optimista y tene un imagen positivo di bo mes. Por ultimo mira tur situacion den perspectiva y trata na bira mas consciente di bo pensamentonan y con esaki ta afecta bo emocion- y accionnan.

Algun circumstancia di bida ta inevitabel y tin ora, e dolor ta laga un marca atras, cu por afecta nos pa bida largo. Sinembargo, nos mester bira consciente, cu nos tin e habilidad pa cambia nos situacion y futuro. E caminda di victima pa sobreviviente ta uno sigur largo, pero no imposibel! Pa e motibo ey, ta importante pa keda optimista y habri pa combersacion, cu por trece claridad y asina “bounce-back” mas fuerte cu nunca.

LEAVE A REPLY

Please enter your comment!
Please enter your name here